BRAK DOSTATECZNEGO UŻYWANIA ROZUMU, KAN. 1095 nr 1

Ponieważ zgoda małżeńska jest aktem woli, dlatego nieważność małżeństwa może być spowodowana nie tylko brakiem zgody, ale również różnymi okolicznościami, które mogą na nią wpływać. Dlatego też mówimy o wadach zgody małżeńskiej, czyli np.: o braku rozeznania co do praw i obowiązków małżeńskich, psychicznej niezdolności przyjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, błędzie, pozornej zgodzie na małżeństwo, przymusie czy bojaźni.

Kanon 1095 nr 1 brzmi:

§ 1. Niezdolni do zawarcia małżeństwa są ci, którzy są pozbawieni wystarczającego używania rozumu.

Kanoniści usiłując rozwiać wątpliwości tego kanonu ostatecznie doszli do wniosków, że kanon ten dotyczy osób, które są dotknięte chorobami umysłowymi, czyli np. schizofrenią lub w chwili wyrażania zgody małżeńskiej są pod wpływem środków odurzających jak np. alkohol, narkotyki, hipnoza.